Της Ντίνας Δασκαλοπούλου
Φωτ.: Μάριος Βαλασόπουλος
Κάτι όμορφο και ελπιδοφόρο γεννιέται στην Ελλάδα. Ανθρωποι που μοιράζονται τις ίδιες αρχές και αξίες δημιουργούν συνεταιρισμούς που τους επιτρέπουν όχι απλώς να επιβιώνουν, αλλά, κυρίως, να ζουν με αξιοπρέπεια.
Φωτ.: Μάριος Βαλασόπουλος
Κάτι όμορφο και ελπιδοφόρο γεννιέται στην Ελλάδα. Ανθρωποι που μοιράζονται τις ίδιες αρχές και αξίες δημιουργούν συνεταιρισμούς που τους επιτρέπουν όχι απλώς να επιβιώνουν, αλλά, κυρίως, να ζουν με αξιοπρέπεια.
Τι κοινό μπορεί να έχει ένας κάστορας με μια ομορφιά που μοιάζει με την άνοιξη; Τον κάστορα –τον χαρούμενο, εργατικό μάστορα– αμερικανιστί τον λένε beaver. Κι αυτή η ομορφιά η ανοιξιάτικη στα τουρκικά λέγεται Leilim lei. Το κοινό τους είναι πως δάνεισαν και τα ονόματά τους σε ό,τι πιο δροσερό, όμορφο κι ελπιδοφόρο γεννιέται στην Ελλάδα των νεοφιλελεύθερων ερειπίων: τις κολεκτίβες εργασίας.
Αλλοι είναι αστικοί συνεταιρισμοί κι άλλοι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις, ανεξάρτητα από τη νομική μορφή που έχουν επιλέξει όμως, μοιράζονται τις ίδιες αρχές κι αξίες, παρόμοιο τρόπο λειτουργίας, κοινή αντίληψη για την έννοια της εργασίας και τις σχέσεις που οι εργαζόμενοι αναπτύσσουν μεταξύ τους και με την κοινωνία. Οι συνεταιριστές φτιάχνουν νησίδες που τους επιτρέπουν όχι απλώς να επιβιώνουν, αλλά, κυρίως, να ζουν με αξιοπρέπεια.
Αλλοι είναι αστικοί συνεταιρισμοί κι άλλοι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις, ανεξάρτητα από τη νομική μορφή που έχουν επιλέξει όμως, μοιράζονται τις ίδιες αρχές κι αξίες, παρόμοιο τρόπο λειτουργίας, κοινή αντίληψη για την έννοια της εργασίας και τις σχέσεις που οι εργαζόμενοι αναπτύσσουν μεταξύ τους και με την κοινωνία. Οι συνεταιριστές φτιάχνουν νησίδες που τους επιτρέπουν όχι απλώς να επιβιώνουν, αλλά, κυρίως, να ζουν με αξιοπρέπεια.
Στάση 1η: Τα κορίτσια αγαπούν τους κάστορες
Θα μπορούσε να βρίσκεται κάπου στο Βερολίνο: βιομηχανικό ντιζάιν, γυμνοί τοίχοι, διαφορετικές καρέκλες και τραπέζια. Είναι η μόνη κολεκτίβα που αυτοχαρακτηρίζεται «γυναικεία», εξ ου και διάλεξε για όνομά της μια λέξη που στην κοινή αγγλική σημαίνει «κάστορας», στην αργκό όμως σημαίνει «μουνί». «Δεν είναι γυναικεία στην απεύθυνσή της η κολεκτίβα μας, αλλά την έφτιαξαν γυναίκες: από τη σύλληψη της ιδέας, την ανακαίνιση του χώρου, το επιχειρηματικό πλάνο μέχρι και την καθημερινή λειτουργία του χώρου το «τρέχουμε» όλο μόνες μας», μας λέει η Αρετή.
«Το «επιχειρείν» θεωρείται αντρικό άβατο, όπως και το να είσαι επαγγελματίας οδηγός, ξυλουργός ή μάχιμη ρεπόρτερ», συμπληρώνει η Μαρία. «Θέλαμε να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον συνεύρεσης και εργασίας μη καταπιεστικό, απαλλαγμένο από ιεραρχίες, να αποεκπαιδευτούμε από τον καπιταλιστικό τρόπο λειτουργίας των εργασιακών σχέσεων και να καλλιεργήσουμε την αλληλεγγύη, τη συντροφικότητα και την κατανόηση».
Αρχιτεκτόνισσες, βιβλιοθηκονόμες, ναυπηγίνες, νηπιαγωγίνες, ηχολήπτριες, ακτιβίστριες, σκυλομητέρες, γατομητέρες, απλά μητέρες κι άλλες πολλές μαγειρεύουν εξαιρετικά μεζεδάκια για 2 ευρώ, σαλάτες για 3 ευρώ και σερβίρουν καφέ και ποτά σε τιμές (σχεδόν) κόστους.
INFO: Μεγάλου Βασιλείου 46 και Ανδρονίκου 10, Γκάζι, 211 210 35 40
http://beavercafe.blogspot.gr
Στάση 2η: Ελεύθερο λογισμικό, ελεύθεροι εργαζόμενοι
Το FOSS Office είναι ένα δίκτυο επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων που συνεργάζονται στον τομέα της πληροφορικής και των δικτύων με βασικό στόχο την προώθηση της χρήσης ελεύθερου λογισμικού. Το εγχείρημα ξεκίνησε από τρεις συναδέλφους πριν από ενάμιση χρόνο, «μετά την ισχυρή «ώθηση» που τους έδωσε η ταυτόχρονη απόλυσή τους από εταιρεία μελετών», όπως λέει ο Κώστας Κατσαρός.
«Κύριοι αποδέκτες της δουλειάς μας είναι μικρές ή μεσαίες επιχειρήσεις και οργανισμοί που επιζητούν τη μείωση του λειτουργικού τους κόστους, αλλά και μια ασφαλή, ανώδυνη και δοκιμασμένη έξοδο από την κατάσταση ομηρίας του ιδιόκτητου λογισμικού», εξηγεί ο κ. Κατσαρός. Κοινός τόπος του FOSS Office είναι η μη ιεραρχική δομή και η ομότιμη παραγωγή. «Οι αποφάσεις μας λαμβάνονται ως επί το πλείστον με συναινετικές διαδικασίες και ο καθένας μας αμείβεται ανάλογα με τη συνεισφορά του», λέει ο Κώστας.
«Η διαφορετική αυτή οπτική μάς έχει ανταμείψει με οφέλη άγνωστα στην έμμισθη εργασία: πλέον δυσκολευόμαστε πολύ να διαχωρίσουμε τη «δημιουργία» από τη «δουλειά». Η καθημερινή πίεση έχει αμβλυνθεί κατά πολύ, αφ” ενός λόγω της διάθεσης για πραγματική προσφορά και αφ” ετέρου επειδή το παραγόμενο προϊόν φέρει τη σφραγίδα μας, μας αντιπροσωπεύει».
INFO: https://www.fossoffice.com/.
Θα μπορούσε να βρίσκεται κάπου στο Βερολίνο: βιομηχανικό ντιζάιν, γυμνοί τοίχοι, διαφορετικές καρέκλες και τραπέζια. Είναι η μόνη κολεκτίβα που αυτοχαρακτηρίζεται «γυναικεία», εξ ου και διάλεξε για όνομά της μια λέξη που στην κοινή αγγλική σημαίνει «κάστορας», στην αργκό όμως σημαίνει «μουνί». «Δεν είναι γυναικεία στην απεύθυνσή της η κολεκτίβα μας, αλλά την έφτιαξαν γυναίκες: από τη σύλληψη της ιδέας, την ανακαίνιση του χώρου, το επιχειρηματικό πλάνο μέχρι και την καθημερινή λειτουργία του χώρου το «τρέχουμε» όλο μόνες μας», μας λέει η Αρετή.
«Το «επιχειρείν» θεωρείται αντρικό άβατο, όπως και το να είσαι επαγγελματίας οδηγός, ξυλουργός ή μάχιμη ρεπόρτερ», συμπληρώνει η Μαρία. «Θέλαμε να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον συνεύρεσης και εργασίας μη καταπιεστικό, απαλλαγμένο από ιεραρχίες, να αποεκπαιδευτούμε από τον καπιταλιστικό τρόπο λειτουργίας των εργασιακών σχέσεων και να καλλιεργήσουμε την αλληλεγγύη, τη συντροφικότητα και την κατανόηση».
Αρχιτεκτόνισσες, βιβλιοθηκονόμες, ναυπηγίνες, νηπιαγωγίνες, ηχολήπτριες, ακτιβίστριες, σκυλομητέρες, γατομητέρες, απλά μητέρες κι άλλες πολλές μαγειρεύουν εξαιρετικά μεζεδάκια για 2 ευρώ, σαλάτες για 3 ευρώ και σερβίρουν καφέ και ποτά σε τιμές (σχεδόν) κόστους.
INFO: Μεγάλου Βασιλείου 46 και Ανδρονίκου 10, Γκάζι, 211 210 35 40
http://beavercafe.blogspot.gr
Στάση 2η: Ελεύθερο λογισμικό, ελεύθεροι εργαζόμενοι
Το FOSS Office είναι ένα δίκτυο επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων που συνεργάζονται στον τομέα της πληροφορικής και των δικτύων με βασικό στόχο την προώθηση της χρήσης ελεύθερου λογισμικού. Το εγχείρημα ξεκίνησε από τρεις συναδέλφους πριν από ενάμιση χρόνο, «μετά την ισχυρή «ώθηση» που τους έδωσε η ταυτόχρονη απόλυσή τους από εταιρεία μελετών», όπως λέει ο Κώστας Κατσαρός.
«Κύριοι αποδέκτες της δουλειάς μας είναι μικρές ή μεσαίες επιχειρήσεις και οργανισμοί που επιζητούν τη μείωση του λειτουργικού τους κόστους, αλλά και μια ασφαλή, ανώδυνη και δοκιμασμένη έξοδο από την κατάσταση ομηρίας του ιδιόκτητου λογισμικού», εξηγεί ο κ. Κατσαρός. Κοινός τόπος του FOSS Office είναι η μη ιεραρχική δομή και η ομότιμη παραγωγή. «Οι αποφάσεις μας λαμβάνονται ως επί το πλείστον με συναινετικές διαδικασίες και ο καθένας μας αμείβεται ανάλογα με τη συνεισφορά του», λέει ο Κώστας.
«Η διαφορετική αυτή οπτική μάς έχει ανταμείψει με οφέλη άγνωστα στην έμμισθη εργασία: πλέον δυσκολευόμαστε πολύ να διαχωρίσουμε τη «δημιουργία» από τη «δουλειά». Η καθημερινή πίεση έχει αμβλυνθεί κατά πολύ, αφ” ενός λόγω της διάθεσης για πραγματική προσφορά και αφ” ετέρου επειδή το παραγόμενο προϊόν φέρει τη σφραγίδα μας, μας αντιπροσωπεύει».
INFO: https://www.fossoffice.com/.
Στάση 3η: Για μια αρχιτεκτονική της απελευθέρωσης
Είναι μια διεπιστημονική ομάδα που φιλοδοξεί να προσεγγίζει ολοκληρωμένα, να μελετά και να σχεδιάζει στον δημόσιο χώρο. Το όνομά τους –Collective Planning and Design- αντικατοπτρίζει τον στόχο, αλλά δεν αντανακλά αρκούντως τη φιλοδοξία τους: ετούτοι εδώ οι νέοι επιστήμονες δεν ονειρεύονται μόνο τις πόλεις, αλλά και τη διαδικασία παρέμβασής τους σ” αυτές!
Δεν είναι σίγουρα οι Ελληνες που έχεις συνηθίσει: σ’ ένα πεδίο που όζει από αμαρτωλές συμβάσεις, από απευθείας αναθέσεις, μίζες και βύσματα, ετούτοι εδώ θέλουν να πηγαίνουν σε λαϊκές συνελεύσεις και να πείθουν τον κόσμο, αντί να διαπραγματεύονται πίσω από κλειστές πόρτες. Ονειροπόλοι; Γραφικοί; Επαναστάτες; Απλώς δέκα νέοι άνθρωποι από 28 μέχρι 38 χρόνων που στην επιστήμη τους βλέπουν την υπηρεσία προς τον άνθρωπο και την κοινότητα.
«Μας αποκαλούν «χαμένη γενιά». Εμάς που μαθαίνουμε τόσα μέσα από τους κοινωνικούς αγώνες; Οι Σκανδιναβοί που θεωρούνται κορυφαίοι στο πεδίο μας σε όλη την Ευρώπη θα μπορούσαν να χτίσουν μια κολεκτίβα όπως η δική μας σε τέτοιες συνθήκες; Πολύ αμφιβάλλω», λέει ο Κοσμάς Αναγνωστόπουλος.
Η αντίληψή τους για το διαφορετικό είδος σχέσεων που οικοδομούν δεν φαίνεται μόνο στις εργασιακές σχέσεις μεταξύ τους (αμοιβή ανάλογα με τις εργατοώρες, ανεξαρτήτως ειδικότητας), αλλά και στην ανταποδοτικότητα προς την κοινότητα, όπως εξηγεί ο Γιάννης Μάργαρης: «Συνεργαζόμαστε με τα κινήματα και προσφέρουμε εθελοντικά τις υπηρεσίες μας στην ανακατασκευή χώρων ή στη δωρεάν έκδοση αδειών για συνεταιριστικά καταστήματα. Ταυτόχρονα, συνεργαζόμαστε με την Τοπική Αυτοδιοίκηση γιατί αυτή είναι μια κλίμακα που μας επιτρέπει την άμεση επαφή με τις τοπικές κοινωνίες και την ανταλλαγή απόψεων με τους πολίτες για την πόλη όπου ζουν».
Στην Κούβα του εμπάργκο και της έλλειψης βασικών πόρων, αναπτύχθηκε ένα κίνημα που ονομάστηκε «αρχιτεκτονική της απελευθέρωσης», όπου οι επιστήμονες επιστράτευσαν φαντασία και μεράκι για να υπερβούν πραγματικά προβλήματα. Το ίδιο θα μπορούσε να συμβεί και στην Ελλάδα της κρίσης, λέει ο Κοσμάς: «Πηγαίναμε και χτίζαμε σχολεία στην Τσιάπας. Δεν θα τα καταφέρουμε εδώ;».
INFO: http://www.cpd-consultants.gr/
Στάση 4η: Δημοσιογραφία στη νέα εποχή
Για τους παροικούντες την ψηφιακή Ιερουσαλήμ η κοινότητα του Radiobubble είναι κάτι παραπάνω από μια ομάδα που δημοσιογραφεί: είναι οι πρωτοπόροι σε αυτό που ονομάστηκε «δημοσιογραφία των πολιτών» και σε αυτούς οφείλουμε ότι σε κρίσιμες στιγμές έγκαιρα και έγκυρα οι πληροφορίες ταξιδεύουν εκτός Ελλάδας στον αχανή κυβερνοχώρο.
Από την εξέγερση του Δεκέμβρη του ’08 έγιναν διεθνώς γνωστοί και μάλιστα ως ενημερωτική πλατφόρμα κύρους, αφού σε κάθε τους δημοσίευση κάνουν αυτό που πολλοί «επαγγελματίες» των ΜΜΕ… ξεχνούν: εφαρμόζουν απαρέγκλιτα τον κώδικα δεοντολογίας της Ενωσης Συντακτών. Ομως τα τρομερά παιδιά του Radiobubble δεν τουιτάρουν μόνο, δεν κάνουν ιντερνετικές εκπομπές μόνο, δεν φτιάχνουν ντοκιμαντέρ μόνο.
Εχουν φτιάξει το δικό τους στέκι στο 146 της οδού Ιπποκράτους, όπου διοργανώνουν εκθέσεις, προβολές, συζητήσεις και πάρτι μέχρι πρωίας. Πολύ πρόσφατα η δραστηριότητά τους έγινε και συνεταιριστική, όπως μας εξηγεί ο Πάνος Κουνενάκης: «Στον συνεταιρισμό συμμετέχουν 8 άτομα κι είναι ανοιχτός σε νέα μέλη. Ταυτόχρονα, έχουμε τις συνδρομές των μελών της κοινότητάς μας και «τρέχουμε» ένα σεμινάριο εκπαίδευσης στα νέα μέσα. Η κοινότητά μας δεν είναι ένα πράγμα αυστηρά, αλλά πολλά πρότζεκτ και δραστηριότητες που γίνονται ταυτόχρονα. Υπηρετούμε μια άλλη αντίληψη και για τη δημοσιογραφία, αλλά και για την κοινωνία».
INFO: http://www.radiobubble.gr
Στάση 5η: Οχι μόνο ψωμί, αλλά και τριαντάφυλλα
Οταν ήταν φοιτητής στην Τουρκία ρίσκαρε ακόμα και τρεις μήνες φυλακή για να ακούσει το τραγούδι που μιλάει για τον έρωτα και τον αγώνα. Το Λέιλιμ Λέι ήταν απαγορευμένο, όπως όλη η ποίηση του Χικμέτ. Δύο δεκαετίες μετά, πολιτικός πρόσφυγας στην Ελλάδα, μαζί με τους συντρόφους του αποφάσισαν να δώσουν αυτό το όνομα στο μικρό τους εστιατόριο στο 2 της οδού Βαλτινών.
Ο Κιαμίλ είναι ένας από τους 8 αυτής της πολυεθνικής κολεκτίβας: Τούρκοι, Κούρδοι, ένας Σέρβος, μία Γεωργιανή και δύο Ελληνίδες μαγειρεύουν καθημερινά φαγητά από όλες τις κουζίνες και τα σερβίρουν με μουσικές από όλες τις χώρες. Κυρίως με αγάπη και το αεράκι ενός κόσμου που γεννιέται.
«Το πείραμά μας έχει πολλούς σκοπούς, κυρίως όμως θέλουμε να δείξουμε σε μια μικρή κλίμακα πώς θα γίνει ο κόσμος αν οι κομμουνιστές κάνουν επανάσταση», λέει ο Κιαμίλ. «Ενας κόσμος χωρίς αφεντικά, χωρίς ιεραρχία, όπου όλοι κάνουμε όλες τις δουλειές κι αμειβόμαστε το ίδιο. Και, κυρίως, ο κάθε σύντροφος έχει ελεύθερο χρόνο για να κάνει και την πολιτική του δουλειά όπως νομίζει».
Είναι ένας κατεξοχήν πολιτικός χώρος, γι’ αυτό θα τον βρείτε κλειστό σε μέρες απεργίας. Για τον ίδιο ακριβώς λόγο θα φάτε ονειρεμένα και θα πληρώσετε ελάχιστα: οι τιμές είναι δίκαιες και για τους εργαζομένους, αλλά και για τους πελάτες – αν κι εδώ δεν θα σας αντιμετωπίσει κανείς με αυτή την ιδιότητα, αλλά σαν συντρόφους στη μάχη για να αλλάξει ο κόσμος.
INFO: http://leilimlei.gr/
Είναι μια διεπιστημονική ομάδα που φιλοδοξεί να προσεγγίζει ολοκληρωμένα, να μελετά και να σχεδιάζει στον δημόσιο χώρο. Το όνομά τους –Collective Planning and Design- αντικατοπτρίζει τον στόχο, αλλά δεν αντανακλά αρκούντως τη φιλοδοξία τους: ετούτοι εδώ οι νέοι επιστήμονες δεν ονειρεύονται μόνο τις πόλεις, αλλά και τη διαδικασία παρέμβασής τους σ” αυτές!
Δεν είναι σίγουρα οι Ελληνες που έχεις συνηθίσει: σ’ ένα πεδίο που όζει από αμαρτωλές συμβάσεις, από απευθείας αναθέσεις, μίζες και βύσματα, ετούτοι εδώ θέλουν να πηγαίνουν σε λαϊκές συνελεύσεις και να πείθουν τον κόσμο, αντί να διαπραγματεύονται πίσω από κλειστές πόρτες. Ονειροπόλοι; Γραφικοί; Επαναστάτες; Απλώς δέκα νέοι άνθρωποι από 28 μέχρι 38 χρόνων που στην επιστήμη τους βλέπουν την υπηρεσία προς τον άνθρωπο και την κοινότητα.
«Μας αποκαλούν «χαμένη γενιά». Εμάς που μαθαίνουμε τόσα μέσα από τους κοινωνικούς αγώνες; Οι Σκανδιναβοί που θεωρούνται κορυφαίοι στο πεδίο μας σε όλη την Ευρώπη θα μπορούσαν να χτίσουν μια κολεκτίβα όπως η δική μας σε τέτοιες συνθήκες; Πολύ αμφιβάλλω», λέει ο Κοσμάς Αναγνωστόπουλος.
Η αντίληψή τους για το διαφορετικό είδος σχέσεων που οικοδομούν δεν φαίνεται μόνο στις εργασιακές σχέσεις μεταξύ τους (αμοιβή ανάλογα με τις εργατοώρες, ανεξαρτήτως ειδικότητας), αλλά και στην ανταποδοτικότητα προς την κοινότητα, όπως εξηγεί ο Γιάννης Μάργαρης: «Συνεργαζόμαστε με τα κινήματα και προσφέρουμε εθελοντικά τις υπηρεσίες μας στην ανακατασκευή χώρων ή στη δωρεάν έκδοση αδειών για συνεταιριστικά καταστήματα. Ταυτόχρονα, συνεργαζόμαστε με την Τοπική Αυτοδιοίκηση γιατί αυτή είναι μια κλίμακα που μας επιτρέπει την άμεση επαφή με τις τοπικές κοινωνίες και την ανταλλαγή απόψεων με τους πολίτες για την πόλη όπου ζουν».
Στην Κούβα του εμπάργκο και της έλλειψης βασικών πόρων, αναπτύχθηκε ένα κίνημα που ονομάστηκε «αρχιτεκτονική της απελευθέρωσης», όπου οι επιστήμονες επιστράτευσαν φαντασία και μεράκι για να υπερβούν πραγματικά προβλήματα. Το ίδιο θα μπορούσε να συμβεί και στην Ελλάδα της κρίσης, λέει ο Κοσμάς: «Πηγαίναμε και χτίζαμε σχολεία στην Τσιάπας. Δεν θα τα καταφέρουμε εδώ;».
INFO: http://www.cpd-consultants.gr/
Στάση 4η: Δημοσιογραφία στη νέα εποχή
Για τους παροικούντες την ψηφιακή Ιερουσαλήμ η κοινότητα του Radiobubble είναι κάτι παραπάνω από μια ομάδα που δημοσιογραφεί: είναι οι πρωτοπόροι σε αυτό που ονομάστηκε «δημοσιογραφία των πολιτών» και σε αυτούς οφείλουμε ότι σε κρίσιμες στιγμές έγκαιρα και έγκυρα οι πληροφορίες ταξιδεύουν εκτός Ελλάδας στον αχανή κυβερνοχώρο.
Από την εξέγερση του Δεκέμβρη του ’08 έγιναν διεθνώς γνωστοί και μάλιστα ως ενημερωτική πλατφόρμα κύρους, αφού σε κάθε τους δημοσίευση κάνουν αυτό που πολλοί «επαγγελματίες» των ΜΜΕ… ξεχνούν: εφαρμόζουν απαρέγκλιτα τον κώδικα δεοντολογίας της Ενωσης Συντακτών. Ομως τα τρομερά παιδιά του Radiobubble δεν τουιτάρουν μόνο, δεν κάνουν ιντερνετικές εκπομπές μόνο, δεν φτιάχνουν ντοκιμαντέρ μόνο.
Εχουν φτιάξει το δικό τους στέκι στο 146 της οδού Ιπποκράτους, όπου διοργανώνουν εκθέσεις, προβολές, συζητήσεις και πάρτι μέχρι πρωίας. Πολύ πρόσφατα η δραστηριότητά τους έγινε και συνεταιριστική, όπως μας εξηγεί ο Πάνος Κουνενάκης: «Στον συνεταιρισμό συμμετέχουν 8 άτομα κι είναι ανοιχτός σε νέα μέλη. Ταυτόχρονα, έχουμε τις συνδρομές των μελών της κοινότητάς μας και «τρέχουμε» ένα σεμινάριο εκπαίδευσης στα νέα μέσα. Η κοινότητά μας δεν είναι ένα πράγμα αυστηρά, αλλά πολλά πρότζεκτ και δραστηριότητες που γίνονται ταυτόχρονα. Υπηρετούμε μια άλλη αντίληψη και για τη δημοσιογραφία, αλλά και για την κοινωνία».
INFO: http://www.radiobubble.gr
Στάση 5η: Οχι μόνο ψωμί, αλλά και τριαντάφυλλα
Οταν ήταν φοιτητής στην Τουρκία ρίσκαρε ακόμα και τρεις μήνες φυλακή για να ακούσει το τραγούδι που μιλάει για τον έρωτα και τον αγώνα. Το Λέιλιμ Λέι ήταν απαγορευμένο, όπως όλη η ποίηση του Χικμέτ. Δύο δεκαετίες μετά, πολιτικός πρόσφυγας στην Ελλάδα, μαζί με τους συντρόφους του αποφάσισαν να δώσουν αυτό το όνομα στο μικρό τους εστιατόριο στο 2 της οδού Βαλτινών.
Ο Κιαμίλ είναι ένας από τους 8 αυτής της πολυεθνικής κολεκτίβας: Τούρκοι, Κούρδοι, ένας Σέρβος, μία Γεωργιανή και δύο Ελληνίδες μαγειρεύουν καθημερινά φαγητά από όλες τις κουζίνες και τα σερβίρουν με μουσικές από όλες τις χώρες. Κυρίως με αγάπη και το αεράκι ενός κόσμου που γεννιέται.
«Το πείραμά μας έχει πολλούς σκοπούς, κυρίως όμως θέλουμε να δείξουμε σε μια μικρή κλίμακα πώς θα γίνει ο κόσμος αν οι κομμουνιστές κάνουν επανάσταση», λέει ο Κιαμίλ. «Ενας κόσμος χωρίς αφεντικά, χωρίς ιεραρχία, όπου όλοι κάνουμε όλες τις δουλειές κι αμειβόμαστε το ίδιο. Και, κυρίως, ο κάθε σύντροφος έχει ελεύθερο χρόνο για να κάνει και την πολιτική του δουλειά όπως νομίζει».
Είναι ένας κατεξοχήν πολιτικός χώρος, γι’ αυτό θα τον βρείτε κλειστό σε μέρες απεργίας. Για τον ίδιο ακριβώς λόγο θα φάτε ονειρεμένα και θα πληρώσετε ελάχιστα: οι τιμές είναι δίκαιες και για τους εργαζομένους, αλλά και για τους πελάτες – αν κι εδώ δεν θα σας αντιμετωπίσει κανείς με αυτή την ιδιότητα, αλλά σαν συντρόφους στη μάχη για να αλλάξει ο κόσμος.
INFO: http://leilimlei.gr/
Youkali, τραγούδι του Kurt Weill, ονειρικός τόπος όπου η ουτοπία γίνεται πραγματικότητα κι όλα φαντάζουν πιθανά... Μια παρέα 7 ατόμων ενώσανε την ανάγκη τους για συνθήκες εργασίας που βασίζονται στην αλληλεγγύη, την ισοτιμία και την συνευθύνη μεταξύ των μελών και με την τρέλα και τη διαφορετικότητά τους δημιουργήσανε το Youkali.
Ένα συνεργατικό καφενείο, χώρο χαλάρωσης, συντροφικότητας και διασκέδασης που λειτουργεί χωρίς δομές ιεραρχίας και σχέσεις εκμετάλλευσης, χωρίς υπαλλήλους και αφεντικά.Ένα χώρο που δημιουργήθηκε από το μηδέν μεταμορφώνοντας ανακυκλώσιμα και παραμελημένα υλικά στην κρυμμένη Πλατεία Μεσολογγίου στο Παγκράτι, με ελάχιστα χρήματα, τη βοήθεια φίλων και ανάλογων εγχειρημάτων (κολεκτίβες εργασίας). Οι αποφάσεις λαμβάνονται μέσω γενικής συνέλευσης. Το καφενείο δεν είναι ιδιοκτησία των μελών, ανήκει στην κολεκτίβα. Μετά την κάλυψη των μισθών τα όποια κέρδη προκύψουν χρησιμοποιούνται κατά προτεραιότητα για την είσοδο νέων μελών-εργαζομένων και για σκοπούς που έχουμε ορίσει στον εσωτερικό μας κανονισμό. Τα προϊόντα προσπαθούν όσο το δυνατό περισσότερο να είναι από αλληλέγγυο εμπόριο και μικρούς παραγωγούς στις καλύτερες δυνατές τιμές.
INFO: http://youkalicafe.blogspot.gr/
Ένα συνεργατικό καφενείο, χώρο χαλάρωσης, συντροφικότητας και διασκέδασης που λειτουργεί χωρίς δομές ιεραρχίας και σχέσεις εκμετάλλευσης, χωρίς υπαλλήλους και αφεντικά.Ένα χώρο που δημιουργήθηκε από το μηδέν μεταμορφώνοντας ανακυκλώσιμα και παραμελημένα υλικά στην κρυμμένη Πλατεία Μεσολογγίου στο Παγκράτι, με ελάχιστα χρήματα, τη βοήθεια φίλων και ανάλογων εγχειρημάτων (κολεκτίβες εργασίας). Οι αποφάσεις λαμβάνονται μέσω γενικής συνέλευσης. Το καφενείο δεν είναι ιδιοκτησία των μελών, ανήκει στην κολεκτίβα. Μετά την κάλυψη των μισθών τα όποια κέρδη προκύψουν χρησιμοποιούνται κατά προτεραιότητα για την είσοδο νέων μελών-εργαζομένων και για σκοπούς που έχουμε ορίσει στον εσωτερικό μας κανονισμό. Τα προϊόντα προσπαθούν όσο το δυνατό περισσότερο να είναι από αλληλέγγυο εμπόριο και μικρούς παραγωγούς στις καλύτερες δυνατές τιμές.
INFO: http://youkalicafe.blogspot.gr/
ΓΕΩΡΓΙΑ ΜΠΕΚΡΙΔΑΚΗ, μέλος της «Αλληλεγγύης για όλους»
«Ελπίδα για περήφανες μέρες»
«Τα τελευταία τρία χρόνια παρατηρούμε μια συνεχιζόμενη άνθηση των συνεταιριστικών εγχειρημάτων: έχουμε καταγράψει 50 αστικούς συνεταιρισμούς στην εστίαση, το αλληλέγγυο εμπόριο, την εκπαίδευση, την πληροφορική, τις εκδόσεις, τον Τύπο. Εχουν επιλέξει διαφορετικά νομικά πλαίσια, αλλά έχουν κοινές αρχές λειτουργίας, όπως η επιδίωξη του συλλογικού οφέλους, ο δημοκρατικός έλεγχος, η ισοτιμία των εργαζομένων, η συλλογική διεύθυνση κ.ά.
»Επίσης, αυτή τη στιγμή καταγράφονται 330 κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις. Ολα αυτά τα εγχειρήματα αποτελούν απάντηση στην ανεργία και στις ελαστικές σχέσεις «απασχόλησης» -γιατί εργασίας δεν τις λες (!)- όσο και γιατί είναι πια κοινός τόπος πως μόνο μέσα από νέα σχήματα που εγκαινιάζουν νέα ήθη στην οργάνωση της εργασίας και της κοινωνίας υπάρχει ελπίδα για περήφανες μέρες».
ΠΕΤΡΟΣ ΛΥΝΑΡΔΟΣ ΡΥΛΜΟΝ, οικονομολόγος
«Ενας αναγκαστικά δύσκολος δρόμος»
«Η υψηλή ανεργία, τα κλειστά εργοστάσια, η αχρήστευση παραγωγικού δυναμικού είναι το αποτέλεσμα της νεοφιλελεύθερης διαχείρισης, αλλά είναι και το περιβάλλον στο οποίο θα αναπαραχθεί η καπιταλιστική οικονομία στην Ελλάδα, αν δεν υπάρξει ριζική αλλαγή προσανατολισμού. Η επάνοδος σε έναν καπιταλισμό με πλήρη απασχόληση και κοινωνικό κράτος δεν διαγράφεται πουθενά, δεν είναι στην ατζέντα.
»Ενα εργατικό δυναμικό μορφωμένο, εξειδικευμένο και σε μεγάλο βαθμό έμπειρο μπορεί να πάρει ανεξάρτητες συνεταιριστικές πρωτοβουλίες για να παράξει αναγκαία αγαθά και υπηρεσίες, με τη στήριξη κινηματικών δομών, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή δημόσιων θεσμών. Είναι ένας αναγκαστικά δύσκολος δρόμος, που ζητά από τους εργαζομένους και τους ανέργους να κάνουν πράγματα εντελώς καινούργια, που έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν μεν, αλλά με μεγάλη και επίμονη προσπάθεια. Που θέλει τη συγκρότηση ενός νέου κινήματος, νέων πρακτικών, νέων θεσμών και νέων πολιτικών.
»Πρέπει να παλέψουμε για τη δημιουργία ενός θεσμικού πλαισίου που επιτρέπει την αξιοποίηση αργούντος παραγωγικού δυναμικού (εξοπλισμού, κτιρίων και γης) και επιχειρήσεων που κλείνουν από συνεταιρισμούς εργαζομένων ή ανέργων. Για να στηριχθούν χρηματοδοτικά τα συνεταιριστικά εγχειρήματα και να δημιουργηθούν δομές ικανές να κατευθύνουν αυτές τις προσπάθειες σε ό,τι αφορά τις παραγωγικές τους επιλογές, αλλά και τις μεθόδους διοίκησης και οργάνωσής τους».
Μπορείτε να βρείτε ακόμα περισσότερες κολλεκτίβες και άλλες μορφές αλληλέγγυας δράσης στο solidarity4all
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
«Ελπίδα για περήφανες μέρες»
«Τα τελευταία τρία χρόνια παρατηρούμε μια συνεχιζόμενη άνθηση των συνεταιριστικών εγχειρημάτων: έχουμε καταγράψει 50 αστικούς συνεταιρισμούς στην εστίαση, το αλληλέγγυο εμπόριο, την εκπαίδευση, την πληροφορική, τις εκδόσεις, τον Τύπο. Εχουν επιλέξει διαφορετικά νομικά πλαίσια, αλλά έχουν κοινές αρχές λειτουργίας, όπως η επιδίωξη του συλλογικού οφέλους, ο δημοκρατικός έλεγχος, η ισοτιμία των εργαζομένων, η συλλογική διεύθυνση κ.ά.
»Επίσης, αυτή τη στιγμή καταγράφονται 330 κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις. Ολα αυτά τα εγχειρήματα αποτελούν απάντηση στην ανεργία και στις ελαστικές σχέσεις «απασχόλησης» -γιατί εργασίας δεν τις λες (!)- όσο και γιατί είναι πια κοινός τόπος πως μόνο μέσα από νέα σχήματα που εγκαινιάζουν νέα ήθη στην οργάνωση της εργασίας και της κοινωνίας υπάρχει ελπίδα για περήφανες μέρες».
ΠΕΤΡΟΣ ΛΥΝΑΡΔΟΣ ΡΥΛΜΟΝ, οικονομολόγος
«Ενας αναγκαστικά δύσκολος δρόμος»
«Η υψηλή ανεργία, τα κλειστά εργοστάσια, η αχρήστευση παραγωγικού δυναμικού είναι το αποτέλεσμα της νεοφιλελεύθερης διαχείρισης, αλλά είναι και το περιβάλλον στο οποίο θα αναπαραχθεί η καπιταλιστική οικονομία στην Ελλάδα, αν δεν υπάρξει ριζική αλλαγή προσανατολισμού. Η επάνοδος σε έναν καπιταλισμό με πλήρη απασχόληση και κοινωνικό κράτος δεν διαγράφεται πουθενά, δεν είναι στην ατζέντα.
»Ενα εργατικό δυναμικό μορφωμένο, εξειδικευμένο και σε μεγάλο βαθμό έμπειρο μπορεί να πάρει ανεξάρτητες συνεταιριστικές πρωτοβουλίες για να παράξει αναγκαία αγαθά και υπηρεσίες, με τη στήριξη κινηματικών δομών, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή δημόσιων θεσμών. Είναι ένας αναγκαστικά δύσκολος δρόμος, που ζητά από τους εργαζομένους και τους ανέργους να κάνουν πράγματα εντελώς καινούργια, που έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν μεν, αλλά με μεγάλη και επίμονη προσπάθεια. Που θέλει τη συγκρότηση ενός νέου κινήματος, νέων πρακτικών, νέων θεσμών και νέων πολιτικών.
»Πρέπει να παλέψουμε για τη δημιουργία ενός θεσμικού πλαισίου που επιτρέπει την αξιοποίηση αργούντος παραγωγικού δυναμικού (εξοπλισμού, κτιρίων και γης) και επιχειρήσεων που κλείνουν από συνεταιρισμούς εργαζομένων ή ανέργων. Για να στηριχθούν χρηματοδοτικά τα συνεταιριστικά εγχειρήματα και να δημιουργηθούν δομές ικανές να κατευθύνουν αυτές τις προσπάθειες σε ό,τι αφορά τις παραγωγικές τους επιλογές, αλλά και τις μεθόδους διοίκησης και οργάνωσής τους».
Μπορείτε να βρείτε ακόμα περισσότερες κολλεκτίβες και άλλες μορφές αλληλέγγυας δράσης στο solidarity4all
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών